انجمن‌ها

سلام

در گزارش‌های انبار فیلدهای متعدد مقدار و مبلغ برای کاربردهای خاص تعبیه شده‌اند. آشنایی با این فیلدها و اطلاع از تعریف دقیق آنها برای کاربرانی که اقدام به تعریف فرم‌های این گزارش‌ها می‌کنند مفید است. همچنین اطلاع از نحوه رفتار سیستم، برای توجیه مقدار و مبلغ منعکس شده در ستون‌های گزارش‌های سیستم کمک زیادی خواهد کرد.

گزارش‌های انبار در 3 گونه کلی تقسیم‌بندی می‌شوند: مبتنی بر فهرست رخدادهای انبار (عملیات بدون اخذ سرجمع)؛ سرجمع برحسب مرکز، کالا، بچ و محدوده‌های زمانی؛ گردش و موجودی (تراز). در همه این گزارش‌ها می‌توان محدوده عملیات را با سال مالی، تاریخ، شماره سند و شماره/سری برگه‌ها تعیین نمود. امکان محدود کردن عملیات منعکس شده در گزارش‌ها برحسب انواع برگه انبار، وضعیت اسناد انبار (پیش‌نویس، عملیاتی، تایید شده) و بخش هم وجود دارد. این پارامترها در محاوره‌های ابتدایی گزارش‌ها در صفحه "برگه‌ها" تعیین می‌شوند.

اینکه چه رخدادهایی در این گزارش‌ها منعکس می‌شوند (علاوه بر محدوده عملیات که به برگه‌ها مربوط است) با پارامترهای دیگری تعیین می‌شود. محدوده و الگوی کد کالاها و مراکز، انبار، نوع طرف حساب، وضعیت بهای برآوردی یا واقعی رخدادها، ارتباط با بچ و محدوده کد بچ، در صفحه "رخدادها" در محاوره‌های ابتدایی گزارش‌ها تعبیه شده‌اند. در همین صفحه، در صورتی که بخواهیم گزارش فقط شامل انواع خاصی از رخدادها باشد، می‌توانیم از تکمه "انواع رخداد" استفاده کنیم.

پیش از توصیف سایر پارامترها، لازم است تا در مورد ارتباط رخدادهای انبار با یکدیگر و تاثیری که این ارتباط در گزارش‌های انبار ایجاد می‌کند صحبت کنیم.

برخی از رخدادهای انبار اصلاح کننده یا تعدیل کننده رخدادهای دیگر‌اند. رخدادهای تعدیل، اصلاح بهای وارده و اصلاح موجودی ابتدای دوره چنین حالتی دارند. هدف اصلی این رخدادها ایجاد تغییر در مقدار و / یا مبلغ موثر یک رخداد انبار دیگر (رخداد مرجع) است. به جز این، رخدادهای برگشت دوره جاری هم به نوعی در مقدار و مبلغ موثر رخداد مرجع (رخدادی که مورد برگشت قرار گرفته است) تغییر ایجاد می‌کنند. هر یک از این رخدادها علاوه بر تاثیر در رخداد مرجع، ممکن است تغییراتی هم در مبلغ موثر سایر رخدادها ایجاد نمایند. این تغییرات در فرآیند عملیاتی شدن برگه‌های انبار محاسبه و ثبت می‌شوند. رخدادهای تاثیر اصلاح بها، تاثیر تعدیل و تاثیر برگشت برای مستند نمودن این تغییرات در سیستم ثبت می‌شوند. مثلا:

ورود: 3 واحد 300 ریال
خروج: 1 واحد 100 ریال
اصلاح بهای وارده 300 به 450 (افزایش 150 ریال)
تاثیر اصلاح بها بر خروج 100 به 150 (افزایش 50 ریال)

مثال‌های مشابهی برای بازنمایی تاثیر تعدیل و برگشت دوره جاری بر بهای سایر رخدادها نیز قابل طرح‌اند.

به جز موارد فوق (رخدادهایی که منجر به تغییر مقدار یا مبلغ موثر رخداد مرجع می‌شوند)، در مورد کالاهایی که از روش تعیین بهای شناسایی ویژه استفاده می‌کنند، اینکه از هر رخداد ورود، چه مقدار صادر شده است و چه مقدار مانده است هم مطرح است. در حالت کلی برای بدست آوردن مانده یک رخداد ورود، ابتدا مقدار ابتدایی رخداد را درنظر می‌گیریم و سپس تعدیلات را به آن اعمال می‌کنیم و مقدار برگشت‌های دوره جاری را از آن می‌کاهیم تا به مقدار موثر رخداد ورود برسیم. حال جمع مقادیر خروج شناسایی ویژه را از آن می‌کاهیم و به "مانده" رخداد می‌رسیم. در محاوره‌های ابتدایی گزارش‌های انبار در صفحه "رخدادها"، یک گزینه به نام "رخدادهای فاقد مانده درنظر گرفته نشوند" داریم که به همین محاسبات اشاره دارد.

تصورکنید که در حال ملاحظه عملیات یک کالا (کارت کالا) باشیم. پرسشی را طرح می‌کنیم: در رخدادهای ارائه شده در این گزارش، رخدادهای مرجع، رخدادهای برگشت دوره جاری، رخدادهای تعدیل و رخدادهای اصلاح بهای وارده دیده می‌شوند. رخدادهای اخیر بر مقدار و مبلغ موثر رخدادهای مرجع تاثیر دارند. آیا منظور از اخذ گزارش، صرفا دریافت رخدادهای مرجع پس از تاثیر دادن برگشت، تعدیل و اصلاح بها است یا اینکه رخداد مرجع و رخدادهای تغییر دهنده باید به صورت مستقل بازنمایی شوند؟ پاسخ به این پرسش کاملا به نظر کاربر و دلیل اخذ گزارش بستگی دارد. به همین دلیل در حین ارائه گزارش‌های انبار در محاوره ابتدایی، در صفحه "رخدادها" 3 گزینه تعبیه شده‌اند که بازنمایی مستقل رخدادهای تغییر دهنده را مشخص می‌کنند:

"رخدادهای برگشت دوره جاری / تعدیل / اصلاح بهای وارده به صورت مستقل بازنمایی شوند"

عدم بازنمایی مستقل این رخدادها به این معنی خواهد بود که رخدادهای مزبور در سطرهای گزارش نمایش داده نمی‌شوند و به عوض آنها، مقدار و / یا مبلغ رخدادهای مرجع با تاثیر تغییرات مربوط به این رخدادها بازنمایی خواهند شد.

حال یک پرسش مرتبط با پرسش قبلی را طرح می‌کنیم: فرض کنید کارت کالا را برای یک محدوده خاص (مثلا یک ماه) دریافت کنیم و ابتدا هر 3 رخداد پیش‌گفته را به صورت مستقل بازنمایی کنیم. واضح است که در این وضعیت رخدادهایی که در محدوده گزارش قرار نداشته باشند در گزارش بازنمایی نخواهند شد. در ادامه فرض کنیم که رخدادهای تغییرات را از حالت مستقل خارج می‌کنیم (یعنی از سیستم می‌خواهیم که آنها را با رخداد مرجع تلفیق نماید). از آنجا که منظور ما بازنمایی مقدار و مبلغ موثر رخدادهای مرجع بوده است، آیا باید فقط رخدادهای تغییراتی که در محدوده گزارش قرار دارند را در مقدار و مبلغ موثر رخدادهای مرجع لحاظ کنیم یا همه رخدادهای تغییرات را (مستقل از محدوده گزارش) تاثیر دهیم.

پاسخ به این پرسش هم کاملا بستگی به نظر کاربر دارد و نمی‌توان یک حکم قطعی برای همه موارد صادر کرد. به همین دلیل در محاوره ابتدایی گزارش‌های انبار، در صفحه "رخدادها" یک گزینه برای تعیین این وضعیت تعبیه شده است: "تغییرات رخدادها فقط در محدوده گزارش (تاریخ، سند، بخش) محاسبه شوند". اگر این گزینه علامت‌گذاری نشده باشد همه تغییرات (مستقل از محدوده و حتی بخش) به رخدادهای مرجع اعمال خواهند شد. توجه کنید که اقلام گزارش شده در حالت مستقل و تلفیقی ممکن است با هم متفاوت باشند که این تفاوت طبق تعریف فوق و در پاسخ به این پرسش بوجود می‌آید: آیا منظور کاربر از اخذ گزارش بدست آوردن مقدار و مبلغ موثر رخدادها در یک محدوده زمانی است یا منظور وی بدست آوردن خالص مقادیر و مبالغ رخدادهای انبار (اعم از مرجع و تغییرات) در همان محدوده زمانی است؟ واضح است که دو پاسخ متفاوت به این پرسش دو نتیجه متفاوت را در گزارش ایجاد خواهند کرد.

با این مقدمات می‌توانیم فیلدهای تشکیل دهنده گزارش‌های مبتنی بر فهرست رخدادها (عملیات کالا بدون سرجمع) را توضیح دهیم:

• مقدار رخداد – همان مقداری که در برگه انبار اولیه در رخداد مرجع درج شده است.

• مقادیر برگشت آتی / مقادیر تعدیل آتی – جمع مقدار رخدادهای برگشت و تعدیل که بعدا برای رخداد مرجع درج شده‌اند.

• تغییرات آتی مقدار – بسته به اینکه رخدادهای برگشت و تعدیل به صورت مستقل در گزارش خواسته شده باشند یا به صورت تعدیل شده، مقادیر بند قبلی به عنوان تغییرات آتی مقدار بازنمایی می‌شوند. توجه کنید که اگر هر دو رخداد، مستقل درخواست شده باشند، تغییرات آتی مقدار، صفر خواهد بود. یا اگر برگشت به صورت مستقل و تعدیل به صورت تلفیق شده درخواست شده باشند، تغییرات آتی مقدار فقط حاوی مقادیر تعدیل آتی خواهد بود. تغییر مثبت به معنی کاستن از مقدار موثر مرجع و تغییر منفی به معنی افزیش مقدار موثر مرجع است. (این الگو از تعمیم برگشت به تعدیل ناشی شده است – در برگشت، مقدار همیشه مثبت است و منجر به کاستن از مقدار موثر رخداد مرجع می‌شود).

• مقدار پس از تاثیر تغییرات – مساوی مقدار ابتدایی رخداد پس از تاثیر "تغییرات آتی مقدار" است. این همان مقدار موثر رخداد است که محاسبه آن، طبق تعریف فوق به استقلال رخدادهای برگشت و تعدیل وابسته می‌باشد.

• افزایش مقدار موجودی کالا / کاهش / تغییر (افزایش مثبت) / تغییر (کاهش مثبت) – مقدار موثر رخداد (مقدار پس از تاثیر تغییرات) برای همه رخدادهای مرجع یک عدد مثبت است. برای رخدادهای تغییرات، مقدار مثبت به معنی کاستن از مقدار رخداد مرجع و مقدار منفی به معنی افزایش مقدار مرجع است. این نوع بازنمایی مقدار، اگر چه برای بررسی فهرست رخدادها مناسب است، اما برای کارت کالا (و سایر ریزعملیات‌های انبار) مناسب نیست؛ چرا که نمی‌توانیم مقدار رخدادهای مختلف را با هم جمع و تفریق کنیم. 4 فیلدی که در این بند عنوان شده‌اند برای ستون‌های گزارش‌های عملیات سیستم انبار مناسب‌اند. در هر رخداد می‌توانیم این 4 فیلد را از مقدار موثر رخداد و لحاظ کردن نوع رخداد محاسبه کنیم. فیلد افزایش فقط برای رخدادهایی که منجر به افزایش مقدار موجودی کالا می‌شوند عدد خواهد داشت و به صورت مشابه، فیلد کاهش فقط برای رخدادهایی که منجر به کاهش مقدار موجودی کالا می‌شوند عدد خواهد داشت. دو فیلد دیگر همیشه حاوی یک عدد مثبت یا منفی (برای افزایش یا کاهش) خواهند بود. بدست آوردن این فیلدها برای رخدادهای عادی به سادگی از نوع رخداد تشخیص داده می‌شود. اما در مورد رخدادهای تعدیل، به مثبت یا منفی بودن مقدار رخداد تعدیل هم بستگی دارد. در یک رخداد تعدیل خروج با مقدار مثبت، چنین است که در حال کاستن از مقدار موثر یک رخداد کاهنده‌ایم – پس رخداد تعدیل در این شرایط حالت افزاینده (به موجودی کالا) خواهد داشت.

• مشابه فیلدهای پیش‌گفته برای مقدار فرعی و مقدار برحسب واحد خاص هم وجود دارند: مقدار ابتدایی؛ تغییرات آتی؛ افزایش؛ کاهش؛ افزایش مثبت؛ کاهش مثبت.

• جمع مقادیر خارج شده و مانده قابل خروج (شناسایی ویژه) – برای کالاهایی که از روش تعیین بهای صادره شناسایی ویژه استفاده می‌کنند، هر رخداد ورود ممکن است مرجع یک یا چند رخداد خروج باشد. به همین دلیل برای هر رخداد می‌توانیم جمع مقادیر خارج شده (شناسایی ویژه) را تشخیص دهیم. همچنین با کاستن مقادیر خارج شده از مقدار موثر رخداد مرجع می‌توانیم مانده قابل خروج (شناسایی ویژه) را نیز محاسبه کنیم. نکته بسیار مهم در بدست آوردن این مانده این است که در محاسبه آن باید بدون توجه به استقلال رخدادهای تعدیل و برگشت در گزارش، همیشه همه رخدادهای تعدیل و برگشت دوره جاری را در رخداد مرجع تاثیر دهیم. در اینجا دیگر پرسش از کاربر برای تعیین محتوای گزارش معنی نخواهد داشت. هدف بدست آوردن مقداری است که می‌توان از رخداد مرجع به صورت شناسایی ویژه صادر نمود – حتما باید برگشت و تعدیل‌های آتی در این محاسبه لحاظ شوند.

• مبلغ رخداد، تغییرات آتی بها، بها پس از تغییرات – دقیقا مشابه فیلدهای متناظر مقدار تعریف می‌شوند. تغییرات آتی بها به استقلال رخدادهای برگشت، تعدیل و اصلاح بهای وارده حساس است.

• اصلاحات آتی بهای وارده؛ بها (وارده با اصلاحات) – در مورد بها تفکیک جداگانه برگشت و تعدیل انجام نشده و به جای آن به اصلاحات آتی بها توجه شده است. اصلاحات آتی بها مربوط به رخدادهای اصلاح بهای وارده و تاثیرات آن اصلاح‌ها بر سایر رخدادها است. این فیلد بدون توجه به استقلال یا تلفیق رخدادهای اصلاح بها همیشه محاسبه می‌شود (همانطور که مقادیر برگشت و تعدیل بدون توجه به استقلال رخدادهای مربوط همیشه محاسبه می‌شدند).

• افزایش بهای موجودی کالا / کاهش / تغییر (افزایش مثبت) / تغییر (کاهش مثبت) – همان توضیحی که در مورد بازنمایی مناسب مقدار موثر (پس از تغییرات) رخداد در عملیات انبار ارائه شد در اینجا نیز صدق می‌کند. این 4 فیلد از پردازش "بها پس از تغییرات" با توجه به نوع رخداد محاسبه می‌شوند.

• حساب موجودی کالا – بدهکار / بستانکار / بدهکار مثبت / بستانکار مثبت – برای کالاهایی که فاقد بهای استاندارد باشند همیشه افزایش بهای موجودی به صورت بدهکار در حساب موجودی کالا منعکس می‌شود و کاهش بهای موجودی هم به صورت بستانکار درج می‌شود. اما برای کالاهایی که دارای بهای استاندارد باشند، حساب موجودی کالا همیشه با بهای استاندارد بدهکار و بستانکار می‌شود. از بهای استاندارد کالا در تاریخ رخداد استفاده می‌شود. در این موارد اقلام مندرج در حساب موجودی کالا متفاوت از فیلدهای افزایش و کاهش در بهای موجودی کالا خواهند بود.

• حساب انحراف خرید – بدهکار / بستانکار / بدهکار مثبت / بستانکار مثبت – برای کالاهایی که دارای بهای استاندارد باشند، تفاوت بهای رخداد و مبالغ بدهکار و بستانکار درج شده در حساب موجودی کالا به حساب انحراف خرید برده می‌شود.

• حساب انحراف خرید – رخدادهای ورود / خروج – بررسی حساب انحراف خرید ممکن است به صورت بدهکار و بستانکار مورد نظر نباشد، بلکه این علاقه وجود داشته باشد که اقلام مندرج در این حساب به تفکیک رخدادهای ورود و خروج بررسی شوند. این دو فیلد، برای استفاده به جای 4 فیلد بند قبل، به همین منظور تعریف شده‌اند.

فیلدهایی که تا به حال مورد بررسی قرار دادیم در گزارش‌های عملیات انبار (گزارش‌هایی که حاوی فهرستی از رخدادهای انبار‌اند) وجود دارند. اگر به گزارش‌های عملیات با سرجمع برحسب کالا، مرکز، بچ، محدوده‌های زمانی توجه کنیم معلوم می‌شود که از بین فیلدهای فوق، فقط مواردی که قابل جمع با یکدیگر باشند در این گزارش‌ها قابل استفاده‌اند. به عبارت دیگر از آنجا که هر سطر از یک گزارش سرجمع، از حاصل تعدادی از رخدادهای ریزعملیات ناشی می‌شود فقط فیلدهایی در این گزارش‌ها قابل استفاده‌اند که بتوان آنها را در بین رخدادهای مختلف با هم جمع کرد. اینها شامل فیلدهای افزایش / کاهش و بدهکار / بستانکار می‌باشند. می‌توان چنین تصور کرد که هر گزارش سرجمع همیشه از یک گزارش ریزعملیات تهیه می‌شود؛ به همین دلیل "همه" آنچه در مورد محدوده‌ها، پارامترها؛ تغییرات آتی رخدادها و تنظیم‌های مربوط به استقلال یا تلفیق این رخدادها ذکر کردیم در مورد گزارش‌های سرجمع هم صدق می‌کنند.

با همین منطق، فیلدهای ترازهای انبار (گزارش‌های گردش کالاها، مراکز، بچ‌ها و کالاهای یک مجموعه) هم از گونه‌های قابل سرجمع فیلدهای ریزعملیات بدست می‌آیند. با توجه به فرم‌های گزارش‌های تراز و حالت‌های ابتدای دوره، طی دوره و انتهای دوره فیلدها، گونه‌های گردش بدهکار / گردش بستانکار / مانده بدهکار / مانده بستانکار / مانده بدهکار مثبت / مانده بستانکار مثبت برای همان فیلدهای پیش‌گفته یعنی مقدار / بها / مقدار برحسب واحد خاص / حساب موجودی کالا / حساب انحراف خرید تعبیه شده‌اند. حساب انحراف خرید به گونه تفکیک شده برحسب رخدادهای ورود و خروج هم قابل گزارش است. به طور مشابه، "همه" آنچه در مورد محدوده‌ها، پارامترها، تغییرات آتی رخدادها و تنظیم‌های مربوط به استقلال یا تلفیق آنها با رخدادهای مرجع در گزارش‌های ریزعملیات ذکر کردیم در گزارش‌های تراز انبار هم صدق می‌کنند.

ارادت