ورود كالا به كشور
به موجب ماده 17 قانون امور گمركي مصوب 30/3/1350 مؤسسات حمل و نقل اعم از دريايي و هوايي و زميني بايد يك نسخه از رونوشت بار نامه هر قلم از كالاي وارداتي را به ضميمه ي فهرست كل بار كه به نام مانيفست معروف است و همچنين اظهار نامه اي اجمالي كه در مورد آنها ذيلاً توضيح داده مي شود. به گمرك تسليم كنند.
بارنامه
بارنامه عبارت است از سندي كه براي هر فقره كالا توسط موسسه ي حمل و نقل كننده صادر و مشخصات كالا كرايه حمل و ساير اطلاعات لازم در آن قيد مي گردد.
مانيفست
مانيفست يا فهرست كل بار عبارت است از مجموعه‌ي يك سلسله اطلاعات در مورد محموله و خلاصه ي از بارنامه در يك برگ مانيفست توسط موسسه‌ي حمل و نقل ، نام وسيله، شماره حمل، رديف كالا، شماره بارنامه، تعداد كالا، وزن مبدا بارگيري، مقصد و گيرندگان كالا ثبت مي گردد. حمل كننده كالا موظف است به محض ورود به رمز يا بندر تحويل گيرنده يك نسخه از مانيفست را ارائه دهد.
اظهار نامه اجمالي اطلاعاتي كه در فرمهاي بارنامه ثبت گرديده است.
در اظهار نامه اجمالي مجموعه خلاصه اطلاعات هر يك از بارنامه ها در يك برگ ليست مي‌گردد بابراين اطلاعات اصلي كه در اوراق بارنامه قيد مي گردد و در اظهار نامه اجمالي نيز ذكر مي شود. در گمركات فرقي بين اظهار نامه اجمالي و مانيفست نمي گذارد و فقط به دريافت مانيفست اكتفا مي كنند.
كالاي وارد شده از طريق دريا
به موجب ماده 34 آئين نامه اجرائي قانون امور گمركي تخليه محمولات كشتي هميشه موكول به صدور اجازه كتبي از طرف گمرك محل خواهد بود كه با حضور نظارت ماموران مربوط انجام مي شود. فرمانده كشتي موظف است اظهار نامه ي اجمالي و فهرست كل بار (مانيفست) را تسليم گمرك نمايد. به موجب ماده 36 همين آئين نامه صورت برداري از تعداد ومشخصات ظاهري يكايك بسته هايي كه از كشتي خارج ي شود، بايد هم از طرف بارشماران موسسه كشتيراني و هم از طرف ماموران بندر و يا گمرك به طور جداگانه روي برگهاي بارشماري كه به نام «تالي Tally» معروف است بعمل آيد. ماموران بارشماري بندر يا گمرك مؤسسه‌ي كشتيراني نسخ فهرست كل بار را كه در سه نسخه تنظيم مي شود، با مندرجات برگهاي بارشماري (تالي) تطبيق و در صورت لزوم تعداد و مشخصات بسته هاي تخليه شده در همان نوبت كار يا همان روز رسيدگي و تجديد بازرسي مي‌كنند و پس از اطمينان از صحت مندرجات آن فهرست مزبور را امضا و مبادله مي نمايند. اين فهرست پس از امضاي طرفين به منزله گواهي تخليه‌ي كالا تلقي مي گردد و مسئوليت گمرك يا بندر نسبت به مقدار تخليه شده به موجب فهرست مزبور از همين موقع شروع مي گردد.
كالاي وارد شده از طريق هوا
به موجب ماده 34 آئين نامه اجرائي قانون امور گمركي، فرمانده هواپيما يا نماينده موسسه حمل و نقل مربوط بايد موقع ورود به فرودگاه يك نسخه فهرست كل بار (مانيفست) و بارنامه هر يك از محمولاتي را كه تخليه مي شود به گمركي تسيم نمايد. ساير تشريفات گمركي طبق ماده 45 آئين نامه مذكو تابع مقررات عمومي مربوط به واردات از طريق دريا مي باشد.
كالاي وارد شده از طريق خشكي
متصديان حمل يا نمايندگان آنان بايد براي محمولات خود اظهار نامه‌ي اجمال در دو نسخه تنظيم و به ضميمه فهرست كل بار (مانيفست) و يك نسخه بارنامه هر رديف فهرست كل بار را به گمرك مزبور تسليم و محمولات خود را طبق آن تحويل گمرك نمايند. در اظهار نامه اجمالي براي واردات از راه خشكي نام و تابعيت و مبدا حركت و نوع وسايل نقليه و نام صاحب آنها و يا نام متصدي حمل ذكر مي گردد.
اسناد و فرمهاي مورد نياز در معاملات خارجي
در يك معامله بازرگاني خارجي، اسناد نقش بسيار با اهميتي دارد، در زير اسناد و فرمهايي كه نشان دهنده تعهدات فروشنده و خريدار مي باشد ذكر مي گردد:
اسناد حمل و نقل بين المللي
مدت مجاز براي توقف كالا در اماكن گمركي
به موجب ماده 22 قانون امور گمركي مهلت مجاز توقف كالا در انبارهاي فرودگاه 2 ماه مي باشد كه ابتداي آن از تاريخ تسليم اظهار نامه‌ي اجمالي و فهرست كل بار (مانيفست) و يا تاريخ صدور قبض انبار مربوط مي باشد. اگر تقاضاي تمديد مدت از طرف صاحب كالا قبل از خاتمه چهارماه مهلت قانوني يا بعد از انقضاي آن ولي قبل از فروش كالا تسليم شود، اداره گمرك مي تواند با رعايت تبصره 2 ماده 22 قانون امور گمركي تا چهار ماه باردرخواست تمديد موافقت نمايد.
به موجب مادة 64 آئين نامه اجرائي قانون امور گمركي كالاهاي فاسد شدني و همچنين كالاهايي كه نگاهداري انها ايجاد هزينه هاي اضافه مي كند، مانند حيوانات زنده بايد بلافاصله پس از تخليه ترخيص شوند و هيچگونه مسئوليتي را گمرك تقبل نمي‌كند.
ترخيص كالا از گمرك
براي خروج كالاي وارده از گمرك صاحب كالا يا نماينده‌ي او بايد اظهارنامه‌اي مخصوص آن عنوان را كه اداره ي گمرك در اختيار اظهار كنندگان مي گذارد، در دو نسخه تنظيم و با قيد تاريخ و امضا به ضميمه‌ي اسناد خريد و صورت عدل بندي (در صورت تنوع كالا) و گواهي مبدا و بارنامه‌ي حمل تسليم نمايد. برگ حواله يا قبض انبار كه بايد قبلاً از طرف موسسه ي حمل و نقل يا اورنده‌ي كالا به نام اظهار كننده پشت نويي شده باشد، نيز بايد به اظهار نامه ضميمه شود.
به موجب ماده 105 قانون امور گمركي پس از تكميل اظهار نامه به متصديان و ارزيابان جهت ارزيابي ارائه مي شود و كالا پس از طي مراحل فوق و انجام ساير تشريفات گمركي ترخيص و به صاحب كالا تحويل مي گردد.