انجمن‌ها

سلام

گزارش‌های ریزعملیات فهرست رخدادهای مالی (سطرهای اسناد) مربوط به یک سوژه به خصوص را بازنمایی می‌کنند. سوژه‌های گزارش ریزعملیات شامل حساب، تفصیلی، نهاد دریافت و پرداخت، مجموعه حساب و مجموعه تفصیلی‌اند. در مقایسه گزارش‌های ریزعملیات و "دفتر"، باید توجه کنیم که دفترها (حساب، تفصیلی یا نهاد) دارای تعریف قانونی‌اند؛ مانده سطر در آنها باید همواره ثابت باشد؛ باید قادر باشیم عملیات پیش از دوره را به صورت مناسب در آنها بازنمایی کنیم و حتی در مانده سطرها تاثیر دهیم. این محدودیت‌ها در ریزعملیات وجود ندارد و به همین دلیل امکان اعمال شرایط برروی سطرها و تغییر ترتیب سطرهای گزارش به دلخواه کاربر در این گزارش‌ها وجود دارند (که در دفتر میسر نیستند).

مجموعه این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که گزارش ریزعملیات یک گزارش ایده‌آل برای بازنمایی جزییات گزارش‌های سرجمع باشند. تصور بفرمایید که یک تراز آزمایشی یا کلان با شرایط خاصی دریافت کرده باشید. این شرایط ممکن است برروی هر یک از فیلدهای تشکیل دهنده رخداد مالی تنظیم شده باشند – مثلا فرض کنید که تراز را از رخدادهایی با مبالغ بیش از حد معین که یکی از کاربران تنظیم کرده باشند اخذ کرده باشیم. در این تراز در هر یک از سطرها (مثلا یک حساب) سرجمع مبالغ بدهکار و بستانکار را مشاهده می‌کنیم. حال فرض کنید که بخواهیم جزییات این دو مبلغ را به صورت فهرستی از رخدادهای مالی که این جمع را حاصل کرده‌اند مشاهده نماییم. شرایطی که در اخذ تراز تنظیم کرده‌ایم باید در فهرست رخدادهای مورد بحث هم اعمال شود (وگرنه جمع مبالغ رخدادهای لیست شده با آنچه در تراز نشان داده شده است مطابقت نخواهد داشت). به همین دلیل برای بازنمایی جزییات باید از ریزعملیات استفاده کنیم – یعنی گزارشی که توانایی اعمال شرایط به رخدادها را داشته باشد.


مانده سطر

از همان ابتدای ارائه سیستم مالی نوسا XP، این درخواست وجود داشت که یا در گزارش‌های دفتر اعمال شرایط داشته باشیم و یا در ریزعملیات، در هر سطر مانده داشته باشیم. اینکه این درخواست چه میزان منطقی است یا اصلا این مانده در هر سطر را برای چه نیاز دارند (به خصوص در گزارشی که شرایط و ترتیب دارد و در هر نوع اخذ گزارش سطر جابجا می‌شود و مانده متفاوتی را بدست می‌دهد) مورد بحث ما نیست. در مورد دفتر، با توجه به تعریف قانونی این گزارش، اصولا نمی‌توانیم از شرایط و ترتیب استفاده کنیم.

در مورد ریزعملیات، بدون توجه به نکات پیش‌گفته، به یک دلیل "فنی" در گزارش‌های ریزعملیات تا به حال مانده سطر را پیاده نکرده بودیم. محاسبه مانده سطر نیازمند پردازش ثانویه سطرهای گزارش (پس از خواندن شدن آنها از سرور) است. این پردازش بسته به اینکه گزارش دارای چند سطر باشد ممکن است به زمان زیادی نیاز داشته باشد. از آنجا که ریزعملیات گزارش سبکی است که در طرح ما قرار بوده بیشترین کاربرد را در بررسی جزییات گزارش‌های سرجمع داشته باشد و نیز با توجه به امکانات آن در ورق زدن حسابها و مانند آنها، کند شدن این گزارش به نظر ما تاثیر منفی زیادی در روانی و خوش‌رفتار بودن نرم‌افزار حسابداری می‌داشته است.

در نسخه 403 تغییرات گسترده‌ای در گزارش ریزعملیات داده‌ایم که در ضمن آنها این درخواست قدیمی (یعنی بدست دادن مانده سطر) نیز انجام شده است. البته به نظر ما، مانده سطر عنوان نامناسبی برای فیلد جدید گزارش ریزعملیات است. آنچه پیاده شده است، جمع بدهکار و بستانکار و مانده "تا این سطر از گزارش" است. یعنی مانده مربوط به رخداد نیست بلکه با توجه به محدوده، شرایط و ترتیب گزارش (و صرفا با توجه به عملیات منعکس شده در گزارش – نه عملیات پیش از دوره گزارش) در هر سطر جمع بدهکار و بستانکار و مانده را بدست می‌دهیم.

دلایل ما برای اضافه کردن این فیلدها:

1/ از تکرار درخواست خسته شدیم (بیش از 10 سال تحمل نکردیم).
2/ رایانه‌ها نسبت به قبل بسیار سریع‌تر شده‌اند و پردازش ثانویه داده‌ها واقعا با سرعت بیشتری انجام می‌شود.
3/ فیلدهای ناشی از تبدیل ارز به ریال (واحد پول اصلی سیستم) با نرخ جدید را به ریزعملیات اضافه کرده‌ایم. محاسبه این فیلدها نیاز به پردازش ثانویه داده‌ها دارند؛ حال که پردازش ثانویه لازم شده است، وجود پردازش مورد نیاز برای بدست آوردن جمع عملیات تا هر سطر گزارش آزاردهندگی کمتری دارد.
4/ ترتیبی داده‌ایم که اگر در فرم گزارش از فیلدهای جمع عملیات تا هر سطر یا فیلدهای ناشی از تبدیل ارز با نرخ جدید استفاده نشود، پردازش ثانویه داده‌ها انجام نگیرد – به این ترتیب برای کاربرانی که خط فکری مشابه ما دارند و از این فیلدها استفاده نمی‌کنند سرعت گزارش کاهش نخواهد یافت.
5/ خودمان یک کاربرد برای مانده تا هر سطر گزارش پیدا کرده‌ایم (که در ادامه شرح داده شده است)!

در حسابهای دریافتنی و پرداختنی نیاز به پیگیری اقلام طلب (یا بدهی) وجود دارد. این تمایل وجود دارد که هر پرداخت مشتری به یکی از بدهی‌های قبلی وی نسبت داده شود. یک راه ساده برای این کار استفاده از شماره‌های عطف و ارجاع (یا حتی سررسید) است. کافی است به هر یک از اقلام بدهی، یک شماره جدید نسبت دهیم. در هر پرداخت، همان شماره را درج کنیم. حال در گزارش ریزعملیات اگر از ترتیب شماره عطف استفاده کنیم و ستون مانده تا این سطر را هم داشته باشیم، برای بررسی عملیات تسویه نشده کافی است از انتهای گزارش به بالا حرکت کنیم و به اولین مانده صفر که رسیدیم، عملیات پیش از آنرا اصلا بررسی ننماییم.
فیلدهای جمع بدهکار تا این سطر / جمع بستانکار تا این سطر / مانده بدهکار مثبت تا این سطر / مانده بستانکار مثبت تا این سطر را به انواع گزارش‌های ریزعملیات اضافه کرده‌ایم. برای این گزارش‌ها یک فرم پیش‌فرض جدید نوسا حاوی مانده تا سطر هم تعریف کرده‌ایم.


معادل ارز با نرخ جدید

پیش از این یک امکان برای بازنمایی ارزی ریز عملیات داشتیم که گویا زیاد مورد استقبال قرار نگرفت. در محاوره‌های ابتدایی ریزعملیات، یک گزینه به نام "مبالغ ارزی به واحد پول زیر تبدیل شوند" وجود دارد. در کنار این گزینه واحد پول موردنظر هم از کاربر گرفته می‌شود. یک فرم پیش‌فرض ارزی هم داشتیم که مربوط به همین امکانات بود. حاصل کار، بدست دادن مبالغ ارزی بدهکار و بستانکار برای همه سطرهای ریزعملیات بود. در هر سطر که ارز با واحد پول پیش‌گفته درج نشده باشد، مبلغ ارز از مبالغ ریالی اصلی محاسبه می‌شود. از نرخ برابری ارزهای سیستم (که برای هر یک از ارزها به صورت جداگانه تعیین می‌شود) برای بدست آوردن مبلغ ارز استفاده می‌شود.

در نسخه جدید محاوره ریزعملیات دارای یک صفحه جدید به نام "نرخ‌های ارز" است. فهرست همه واحدهای پول به همراه نرخ تبدیل هر واحد به واحد پول اصلی در این صفحه بازنمایی می‌شود. کاربر می‌تواند این نرخ‌ها را برای گزارش مورد نظر خود اصلاح نماید. نخستین تاثیر این نرخ‌ها در همان گزارش ارزی است که از قبل در سیستم وجود داشته است. در نسخه جدید برای تبدیل ریال به ارز، به جای نرخ سیستم، از نرخی که در این صفحه درج شده است استفاده می‌شود.

اما کاربرد اصلی نرخ‌های تبدیل جدید ارز در محاسبه فیلدهای جدیدی است که به گزارش‌های ریزعملیات اضافه کرده‌ایم. این فیلدها دو گروه فیلد بدهکار، بستانکار و مانده با عنوان‌های "معادل ارز با نرخ جدید" و "تفاوت ناشی از نرخ ارز" اند. همه این فیلدها برحسب واحد پول اصلی سیستم و از روی مبلغ ارز مندرج در سطر گزارش محاسبه می‌شوند. برای محاسبه آنها از نرخ‌های ارز جدید که در محاوره ابتدایی قابل تعیین است استفاده می‌شود. فرم‌های پیش‌فرض نوسا با عنوان "ارز با نرخ تبدیل شده" حاوی این فیلدها تعریف شده‌اند. نرخ ارز ابتدایی و جدید هم در این فرم گزارش بازنمایی شده است.


در همه فرم‌های ریزعملیات پیش‌فرض در نسخه 403، به جای یک ناحیه دو صفحه‌ای که فیلدهای رخدادهای مالی را به صورت پراکنده و با مولفه‌های متنی بازنمایی می‌کرد، از یک فهرست فیلد در پایین جدول استفاده کرده‌ایم. همه فیلدها در این فهرست تعریف شده‌اند و البته فقط مواردی که خالی نباشند نمایش داده می‌شوند. در بالای این فهرست یک مولفه "شکاف" هم درج شده است. با click روی این مولفه و حرکت دادن mouse به صورت عمودی ارتفاع فهرست فیلد تغییر می‌کند.