برگه موجودی انتهای دوره چه کاربردی دارد و چگونه می توان یک برگه موجودی انتهای دوره تنظیم نمود؟


 برگه موجودی انتهای دوره انبار در واقع مانند سند اختتامیه حسابداری می باشد . در برگه موجودی انتهای دوره ، ما تمامی کالاها را از انبار خارج می کنیم تا به برگه ای برسیم که بعد از آن ، موجودی تعدادی و ریالی تمام کالاها صفر شود . با این توصیف ، ماهیت برگه انتهای دوره ، خروج از انبار می باشد.
پس از تنظیم برگه انتهای دوره ، می توان آن را به صورت معکوس در برگه ابتدای دوره منعکس کرد .
پیشنهاد می شود که برگه انتهای دوره پس از انبار گردانی تنظیم شود تا موجودی واقعی کالاها به عنوان موجودی انتهای دوره در نظر گرفته شوند .
 برگه انتهای دوره حتما به صورت عملیاتی در سیستم درج می شود و فقط می تواند طرف حساب عمومی داشته باشد . تنظیم برگه انتهای دوره برای هر انبار به صورت جداگانه انجام می شود و نمی توان برای کالایی که در انبارهای مختلف قرار دارد ، یک برگه انتهای دوره تنظیم کرد . منظور این است که برگه انتهای دوره برای انبار تنظیم می شود ، نه برای کالا .
حال به بررسی روش تنظیم این برگه می پردازیم . پس از انتخاب گزینه موجودی انتهای دوره از منوی برگه های انبار جدید ، صفحه محاوره برگه موجودی انتهای دوره مانند شکل زیر باز می شود .

 

ابتدا باید انباری را که می خواهیم برای آن برگه انتهای دوره تنظیم کنیم را انتخاب کنیم .

 

پس از انتخاب انبار ، لازم است که طرف حساب عمومی برگه را نیز انتخاب کنیم .

 

پس از تصویب محاوره ابتدایی ، وارد برگه انتهای دوره می شویم ، این برگه به دلیل اینکه عملیاتی ذخیره می شود ، لازم است که تمامی برگه های قبل از آن نیز به صورت عملیاتی باشند . یا اگرکالاهایی داریم که در برگه هایی که عملیاتی نشده اند استفاده شده اند ، باید با استفاده از محدوده و یا الگو ، این کالاها را مشخص کنیم و در برگه انتهای دوره از آنها استفاده نکنیم .

باید توجه داشته باشیم که این برگه باید طوری تنظیم شود که کالاها با الگوهای عملیاتی مختلف ، به صورت صحیح از انبار خارج شوند تا هنگام فراخوانی برگه انتهای دوره در برگه ابتدای دوره سال بعد ، به صورت صحیح وارد انبار شوند . در روشهای LIFO ، FIFO ، میانگین به تفکیک انبار و شناسایی ویژه مشکل خاصی نیست و سیستم به همان روشی که در الگوی عملیات مالی تعریف شده است ، کالاها را خارج می کند . ولی در روش میانگین (در تمام انبارها) کمی فرق دارد که به بررسی آن می پردازیم .
 فرض کنید که کالایی داریم که در دو انبار از آن موجودی داریم . روش قیمت گذاری میانگین (در تمام انبار ها ، نه میانگین به تفکیک انبار) می باشد .

انبار شماره 1

01/01/1386           موجودی ابتدای دوره            100       به قیمت واحد     10       کل بها          1000  
01/02/1386           ورود                                    100        به قیمت واحد    30        کل بها         4000  
15/02/1386         خروج                                    50          به قیمت واحد     35       کل بها         1750


 15/02/1386         مانده                                   150     بهای موجودی       2250       بهای قابل خروج         5250

انبار شماره 2

01/01/1386           موجودی ابتدای دوره          100       به قیمت واحد      40        کل بها       4000  
01/02/1386           ورود                                 100       به قیمت واحد       60         کل بها       10000      
15/02/1386          خروج                                 50         به قیمت واحد      35         کل بها         1750  

 15/02/1386       مانده                                  150        بهای موجودی    8250         بهای قابل خروج         5250


اگر قرار باشد کالا با بهای میانگین هر انبار خارج شود ، باید کالا از انبار شماره 1 با بهای واحد 20 خارج شود و از انبار شماره 2 با بهای واحد 100 . در حالی که می بینیم کالا از هر دو انبار با بهای واحد 35 خارج می شود .
با توجه به این موضوع که برگه موجودی انتهای دوره برای انبار ثبت می شود ، اگر قرار باشد که برای انبار شماره 1 برگه موجودی انتهای دوره تنظیم کنیم ، این انبار باید به مبلغ 5250 باید بستانکار شود در حالی که بهای موجودی آن 2250 است . اگر هنگام تنظیم برگه انتهای دوره ، گزینه مانده حسابهای موجودی کالاهای "میانگین" صفر شوند ، انتخاب شده باشد ، حساب اصلی انبار به مبلغ 5250 بستانکار می شود و طرف حساب به مبلغ 2250 بدهکار می شود . ما به التفاوت این مبلغ که 3000 می باشد در سطرهای آزاد برگه منظور می شود و حساب اصلی انبار به مبلغ 3000 بدهکار می شود که نهایتا جمع مبالغ بدهکار و مبلغ بستانکار با هم برابر می شود .
 
حال اگر برای انبار شماره 2 برگه موجودی انتهای دوره تنظیم کنیم ، حساب این انبار به مبلغ 5250 بستانکار می شود و طرف حساب آن به مبلغ 8250 بدهکار می شود مابقی مبلغ آن که 3000 می باشد ، در سطرهای آزاد برگه و برای حساب اصلی انبار و به صورت بدهکار درج می شود . نهایتا جمع مبالغ بدهکار و بستانکار سند با هم برابر می شود .
 در زیر گردش حساب اصلی انبار و طرف حساب انبار در برگه موجودی انتهای دوره نمایش داده شده است . 

حساب                                                                 بدهکار                                                         بستانکار   

طرف حساب انبار  1                                             2250
حساب اصلی انبار (سطر آزاد)                            3000
حساب اصلی انبار  1                                                                                                                 5250


طرف حساب انبار   2                                             8250
حساب اصلی انبار (سطر آزاد)                                                                                                  3000
حساب اصلی انبار 2                                                                                                                   5250


پس از تایید صفحه برگه انتهای دوره ، سیستم به صورت خودکار ، یک برگه عملیاتی به برگه های موجود اضافه می کند . برگه انتهای دوره مانند برگه ابتدای دوره می باشد که حتما باید طرف حساب عمومی داشته باشد . این برگه مرکز تامین یا مصرف ندارد و قابل اصلاح نیز نمی باشد . 
در ادامه شکل ظاهری برگه انتهای دوره برای یک انبار نمایش داده شده است .