انجمن‌ها

1. بودجه واعتبار
بودجه : شامل پیش بینی درآمدها و هزینه ها ی یک سال مالی سازمان می باشد
 اعتبار : عبارت است از مبلغی که برای مصرف یا مصارف معینی برای رسیدن به اهداف و اجرای برنامه به تصویب می رسد .

2. پیش پرداخت و علی الحساب
 پیش پرداخت : عبارت است از پرداختی که از محل اعتبار مربوط ، طبق احکام و مقررات و قراردادها پیش از انجام تعهد صورت می گیرد.
علی الحساب : عبارت است از پرداختی که به منظور ادای قسمتی از تعهد با رعایت مقررات صورت می گیرد .
 
3. تنخواه گردان پرداخت
تنخواه گردان عبارت است از وجهی که از محل تنخواه گردان حسابداری از طرف ذیحساب پس از تایید وزیر یا رئیس موسسه و یا مقامات مجاز از طرف آنها برای انجام پاره ای هزینه ها در اختیار واحدها و یا مامورینی که به موجب این قانون آیین نامه های اجرایی آن مجاز به دریافت تنخواه گردان هستتند ، قرار می گیرد.


4. کارپرداز و وظایف آن
 کارپرداز ماموری است که از بین مستخدمین واجد صلاحیت دستگاه ذیربط به این سمت منصوب می شود و نسبت به خرید و تدارک کالا و خدمات مورد نیاز طبق دستور مقامات مجاز با رعایت مقررات اقدام می کند.



5. انواع خرید ها

1/5 – خرید های برنامه ریزی شده

این نوع خرید ها در آغاز هر سال بر اساس برنامه های پیش بینی شده انجام می شود. در خرید های برنامه ریزی شده مراحل زیر طی می شود

- درخواست کننده کالا با تکمیل فرم " اعلام نیازمندیها " احتیاجات خود را به واحد سفارشات یا واحد تدارکات اعلام می دارد .
- فرم مزبور پس از تایید موجودی انبار ( با مراجعه به کاردکس انبار) و تایید انباردار ، در پرونده مربوط به " اعلام نیازمندیها " درواحد سفارشات یا واحد تدارکات بایگانی می گردد و با توجه به اولویت ها نسبت به تنظیم برنامه خرید اقدام به سفارش آن می شود فرم " اعلام نیازمندیها " در سه نسخه تهیه و به شرح زیر توزیع می شود:
 
- نسخه اول و دوم در پرونده اعلام نیازمندیها جهت اقدام در واحد سفارشات نگهداری می شود .
- نسخه سوم به بایگانی واحد درخواست کننده ارسال می گردد.



2/5 - خریدهای موردی یا اضطراری

این خرید ها براساس درخواست واحدها و طی تشریفات خاصی صورت می گیرد . معمولا این نوع خریدها برحسب درخواست واحدهای مصرف کننده ی کالاهایی که لزوم تهیه آنها نیازی به برنامه سالانه ندارد انجام می گردد . این نوع خرید ها از محل تنخواه گردان صورت می گیرد معمولا کالای خریداری شده از محل تنخواه گردان تحویل انبار نمی شود و براساس تایید دریافت کننده ی جنس انباردار مبادرت به صدور قبض انبار و حواله انبار نموده و مراتب نیز در کارتها و یا دفاتر انبار ثبت می شود .


3/5 – خرید به صورت متمرکز

در صورتی که یک واحد سازمانی به نام کارپردازی یا تدارکات کل ، مسئول تهیه و تدارک و ارائه خدمات در کل سازمان باشد به این نظام " تمرکز خرید " گفته می شود. اعمال سیاست تمرکز دارای مزایای زیر خواهد بود :

- خرید های مکرر توسط مامورین خرید ، شرایط خرید را سهل تر و آنها را به بازار خرید آماده تر و آشنا تر می سازد.
- خرید به صورت متمرکز ، موجب صرفه جویی در نیروی انسانی می گردد .
- کنترل موجودی در سیستم متمرکز بهتر و سریع تر انجام می شود.
- سفارش کالا در مواقع مناسب انجام می گردد.
- برنامه ریزی و تامین اعتبار خرید با سهولت صورت می گیرد.



4/5 - خرید به صورت غیر متمرکز

در نظام غیر متمرکز خرید ، هر واحد سازمانی ، با داشتن اختیارات لازم نسبت به خرید و لوازم مورد نیاز خود اقدام می کند . این نظام دارای مزایای زیر است:

- تهیه ی کالاهای اختصاصی و فنی با همکاری واحد ذینفع بهتر و صحیح تر انجام می شود .
- خرید با نیازمندیهای واقعی هر واحد منطبق می گردد .

1– انواع خرید از نظر قیمت

به موجب ماده 80 قانون محاسبات عمومی ، خرید های دولتی از نظر مبلغ مورد معامله به سه گروه به شرح زیر تقسیم می شود :



1/1– خرید های جزئی

مبلغ این نوع خریدها نباید از 300000 ریال تجاوز نماید . این نوع معاملات باید به کمترین بهای ممکن و تشخیص و مسئولیت کارپرداز و مامور خرید انجام گردد.

2/1 – خریدهای متوسط

مبلغ خریدهای متوسط از 000/300 ریال تا 000/000/2 ریال تعییین شده است . این نوع معاملات باید به کمترین بهای ممکن و به تشخیص و مسئولیت کارپرداز و مسئول واحد تدارکات و تایید وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی در مرکز و یا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها انجام گردد.

3/1 – خرید های عمده

خرید های عمده خرید هایی است که مبلغ مورد معامله از 000/000/2 ریال به بالا باشد . معاملات عمده با انتشار آگهی مناقصه ی عمومی و یا ارسال دعوتنامه ( مناقصه ی محدود) و به تشخیص وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی و یا مقامات مجاز از طرف آنها انجام می شود.

1 – مناقصه و انواع آن

 مناقصه عبارتست از اقدام برای تهیه کالا ، اجناس و یا انجام دادن خدمات به حداقل قیمت ممکن و پیشنهادی توسط فروشندگان و عرضه کنندگان کالا در بازار. مناقصه در معاملات عمده امتیازات ذیل را در بر دارد:
 - با انجام گرفتن مناقصه معامله با حداقل قیمت صورت می گیرد و از صرف هزینه های بی مورد جلوگیری می شود .
- خرید از طریق مناقصه موجب ساده کردن آن و در اختیار داشتن فرصتهای مناسب می باشد.
- در مناقصه فروشندگان و ارائه دهند گان خدمت سعی می کنند ، امتیاز بیشتری به خریدار داده شود سعی می کنند، امتیاز بیشتری به خریدار داده شود.
- معامله توسط مناقصه گزار در انتخاب پیشنهاد دهندگان و فروشندگان بازار می باشد .


مناقصه با توجه به چگونگی آن و تشریفات مورد عمل به سه گروه تقسیم می گردد:

1/1 – مناقصه ی عمومی

در مناقصه عمومی مورد معامله بین عموم داوطلبان به مسابقه گذارده می شود. در این نوع مناقصه کلیه موسسات و شرکتها طبق ضوابط تعیین شده حق شرکت در مناقصه را دارند.


2/1- مناقصه محدود

در مناقصه محدود مناقصه گزار تعدادی از داوطلبان را انتخاب می کند و با ارسال دعوتنامه ، مناقصه را بین آنان انجام می دهد . در این مناقصه معمولا لیست واجدین شرایط قبلا تهیه شده و بر اساس آن عمل می شود.


3/1- مناقصه ی اختیاری

در این نوع مناقصه معمولا انجام دادن کار به یک سازمان یا یک نفر بخصوص واگزار می گردد و از میان شرکت کنندگان یکنفر و یا یک شرکت برای انجام معامله انتخاب می گردد.



4/1– آگهی مناقصه

به موجب آیین نامه ی معاملات دولتی موضوع مورد مناقصه یک نوبت در روزنامه رسمی کشور و از یک تا سه نوبت به اقتضای اهمیت معامله در یکی از روزنامه های کثیر الانتشار محل مناقصه منتشر می گردد . در آگهی مناقصه کلیه ی موارد زیر باید یادآوری شود:
نوع و مقدار کالا یا خدمت با ذکر مشخصات کامل آن .
مدت قبول و محل تسلیم پیشنهادها .
میزان تضمین حسن انجام کار.
میزان سپرده .
روز ، ساعت و محل قرائت پیشنهادها.


5/1 – وظایف مناقصه گزار

- دستگاه مناقصه گزار دارای تکالیف و اختیارات زیر می باشد:
- دستگاه مناقصه گزار مکلف است، سپرده ی شرکت برنده در مناقصه را در صورتی که حاضر به انجام معامله نشود و همچنین سپرده نفر دوم را در صورتی که برای انجام معامله به او رجوع شود و از انجام معامله امنتاع نماید، ضبط کند.
- دستگاه مناقصه گزار اختیار دارد مقدار کالا و یا کار مورد معامله را تا بیست و پنج درصد افزایش یا کاهش به تناسب رعایت و تطیبق گردد.
- دستگاه مناقصه گزار مجاز نیست به پیشنهادهای مبهم و مشروط و بدون سپرده پیشنهادهایی که بعد از انقضای مدت مقرر در آگهی برسد ترتیب اثر دهد.
- دستگاه مناقصه گزاردر رد یا قبول هر یک یا تمام پیشنهادها مختار است.
- میزان پیش پرداخت نباید از بیست و پنج درصد مبلغ معامله تجاوز کند.
- میزان سپرده ی شرکت در مناقصه با توجه به موضوع و خصوصیات معامله نباید از پنج درصد مبلغ برآوردی معامله کمتر باشد .
- حداقل میزان تضمین حسن انجام معامله که باید قبل از انعقاد قرارداد اخذ شود در مورد معاملاتی که موضوع آن انجام امور ساختمانی یا باربری یا فروش ماشین آلات باشد پنج درصد و در مورد سایر معاملات ، ده درصد مبلغ معامله می باشد و باید به صورت نقدی به حساب سپرده ی بانکی دستگاه مناقضه گزار تحویل شود.


6/1- ترک مناقصه یا مزایده

به موجب ماده 83 قانون محاسبات عمومی، در مواردی که انجام مناقصه و مزایده بر اساس گزارش توجیهی دستگاه اجرایی مربوط به تشخیص اعضای کمیسیون مناقصه میسر یا به مصلحت نباشد، می توان معامله را به طریق دیگری انجام داد. در این صورت هیئت مزبوربا رعایت صرفه و صلاح دولت ترتیب انجام این گونه معاملات را با رعایت سایر مقررات مربوط در هر مورد یا به طور کلی برای یک نوع کالا یا خدمت تعیین و اعلام خواهد نمود. ترکیب هیئت ترک مناقصه و مزایده موضوع ماده 83 قانون محاسبات عمومی در مورد دستگاههای اجرایی در مرکز و استان ها به شرح زیر خواهد بود:

الف - در مورد اعتبارات جاری و عمرانی واحدهای مرکزی وزارتخانه ها و موسسات دولتی و همچنین در مورد موسسات دولتی مستقر در خارج از مرکز، معاون مالی و اداری و یا مقام مشابه وزارتخانه ها یا موسسه دولتی،حسب مورد و ذیحساب مربوط و یکنفر دیگر از کارکنان خبره و متعهد دولت به انتخاب وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی ذیربط .

ب- در مورد اعتبارات جاری و عمرانی غیر استانی واحدهای خارج از مرکز وزارتخانه ها و موسسات دولتی استاندار یا نماینده ی او و بالاترین مقام دستگاه اجرایی در محل و عامل ذیحساب مربوط در مرکز استان.

ج- در مورد اعتبارات جاری و عمرانی استانی استاندار یا نماینده او وبالاترین مقام دستگاه اجرایی محلی ذیربط وذیحساب مربوط .

د. در مورد عملیات جاری و طرحهای عمرانی شرکتهای دولتی مدیر عامل و یا بالاترین مقام اجرایی و ذیحساب مربوط ویک نفر به انتخاب مجمع عمومی.

ه. در مورد موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی مادام که از محل درآمد عمومی وجهی دریافت می دارند، در صورتی که به موجب مقررات مربوط زیر نظر شورا یا ارکان مشابه اداره می شوند. ذیحساب و دو نفر به انتخاب شورا یا ارکان مربوط و در صورتی که فاقد شورا یا ارکان مشابه هستند، ذیحساب و دونفر به انتخاب بالاترین مقام اجرایی موسسه یا نهاد مربوط .